همه گیری کرونا سند فروپاشی اتحادیه اروپا را امضا می نماید؟ - خیمه نیوز

با ما سفر کنید و با تور اروپا ارزان از قاره سبز دیدن کنید و با دریافت خدمات ویزای شینگن از گردش به دور اروپا لذت ببرید.

گروه بین الملل خبرنگاران - مهدی پورصفا: شهر لایپزیک در ایالت فدرال- زاکسن را می توان مهم ترین شهر فرهنگی در شرق آلمان دانست؛ دژ محکم فرهنگ آلمان که حتی در اوج قدرت دولت کمونیست آلمان شرقی توانست اصالت خود را حفظ کند. با این حال این شهر به همراه سایر مناطقی که پیش از آن جزو امپراطوری اروپایی اتحاد جماهیر شوروی محسوب می شد گرفتار موج جدیدی از ملی گرایی رادیکال شده اند که بازتابی از فاصله اقتصادی شرق و غرب آلمان است.

بر طبق آمار ارائه شده، دستمزد یک کارگر آلمانی در شرق آلمان 80 درصد هموطن وی در غرب این کشور است و بهره روی شرکت های مستقر در شرق این کشور در حال طی شیب نزولی است. در سایه همین مسائل اقتصادی است که گروه های عظیم افراطی همچون حزب راستگرای آلترناتیو برای آلمان یا آ. اف. د را به سرمایه گذاری بر نفرت مردم از پناهجویان واداشته است.

شکل گیری این فضای مسموم تنها مختص به شرق آلمان نیست و در طول سال های گذشته در کشورهایی همچون فرانسه و اسپانیا احزاب راست گرای افراطی توانسته اند تا یک قدمی کسب قدرت نیز جلو بروند و در ایتالیا نیز ماتئو سالوینی رهبر حزب لیگ شاقتصادی به عنوان معاون نخست وزیر در تشکیل دولت مشارکت نموده است.

البته و علی رغم تمام این پیشرفت ها هنوز هم مطرح کردن برنامه هایی مانند مقابله با ورود پناهجویان، خروج از اتحادیه اروپا و یا مقابله با برنامه های اقتصادی نهادهایی همچون بانک مرکزی اروپا با مخالفت جدی بخش عظیمی از افکار عمومی اروپا روبه رو است و همین مخالفت ها بارها امید راست گرایان اروپایی را به یاس مبدل نموده است.

با این حال به نظر می رسد مطرح شدن یک تهدید بیولوژیک جدید با نام ویروس کرونا بسیاری از آرزوهای راستگرایان اروپایی همچون بستن مرزها و مقابله با پناهجویان را در کمتر از چند ماه به واقعیت بدل نموده و افق جدیدی را در مقابل آنان گگردده است.

واقعیت این است که بعضی نشانه ها حاکی است که تجربیات دوران همه گیری کرونا و اختلاف نظرهای ناشی از آن واگرایی های جدیدی در دوارن پس از این ویروس می تواند زمینه ساز واگرایی های بی سابقه و جدی تری در اتحادیه اروپا گردد.

منافع متناقض در زمانه بحران های جهانی

نگاهی به 25 سال گذشته نشان می دهد که اتحادیه اروپا به عنوان محور مشترک کشورهای قاره سبز نتوانسته در بحران های مهم و منطقه ای عملکرد جالب توجهی را ارائه دهد.

بخش مهمی از این مشکل مربوط به اولویت های مختلف بین المللی و اقتصادی این کشورها در مواقع بحرانی است. به عنوان مثال در جریان تهاجم یکجانبه آمریکا به عراق در سال 2003 کشورهای فرانسه و آلمان به رهبری ژاک شیراک و گرهارد شرودر در کوشش بودند با همکاری روسیه جلوی این تهاجم یکجانبه را بگیرند و در مقابل، کشورهای اروپای شرقی به دلیل احتیاج به حمایت آمریکا در مقابل فشار روسیه از موضع تهاجمی دولت بوش پسر دفاع می کردند.

ماجرا به قدری برای دو طرف حیثیتی شد که دونالد رامسفلد وزیر دفاع وقت آمریکا در سخنرانی خود به کشورهای حامی واشنگتن لقب اروپای جدید و به آلمان و فرانسه لقب اروپای قدیم داد.

در جریان بحران بدهی یونان و مسائل مرتبط با آن بانک مرکزی اروپا در تحمیل اصلاحات سخت اقتصادی در حوزه بازار کار و صندوق های بازنشستگی این کشور سبب شد تا بعضی از شخصیت های این کشور به صراحت از بازگشت دیکتاتوری نازی ها به اروپا و این بار در قالب ایفای نقش آلمان در تنظیم سیاست های ریاضتی برای آتن سخن بگویند؛ اگرچه در نهایت دولت یونان به دلیل احتیاج به وام های اضطراری سر تسلیم در مقابل این درخواست ها فرود آورد.

به این فهرست نمونه های فراوانی را همچون اختلاف بر سر ورود پناهجویان سوری از خاک ترکیه به اتحادیه اروپا و همچنین مذاکرات بر سر توافقنامه همکاری اقتصادی بین اروپا و آمریکا یا ای پی تی می توان افزود که در نهایت با آمدن دولت ترامپ ملغی و تبدیل به مذاکرات دوجانبه بریتانیا و آمریکا برای امضای یک تفاهم نامه تجارت آزاد بین دوطرف شد.

حال سوال اینجاست که اتحادیه اروپا که به تازگی دست انداز خروج بریتانیا از این اتحادیه را شروع نموده آیا می تواند در مقابل این بحران جدید دوام بیاورد یا باید در انتظار وقایع جدی تری در اروپا با انتها همه گیری کرونا باشیم.

راست گراها برای دوران پساکرونا آماده می شوند

تا آنجا که به احزاب راست گرای افراطی در اروپا مربوط می گردد همه چیز برای دور جدید فعالیت ها مساعد است.

نشریه فارین پالیسی در تحلیلی با اشاره به بازار کم رونق احزاب راست افراطی در شرایط همه گیری کرونا و احتمال زیاد رستاخیز مجدد با انتها این همه گیری می نویسد در بحث افت اقتصادی که بدون شک یکی از پیامدهای این همه گیری خواهد بود، این احزاب بر روی مسائل بحث برانگیز حول محور یاری اتحادیه اروپا به کشورهای عضو این اتحادیه که بیشترین صدمه را دیده اند، سرمایه گذاری خواهند کرد.

در ایتالیا، ماتئو سالوینی، قطعا بر روی کوتاهی همسایگان در یاری به ایتالیا در بحبوحه شیوع کرونا و کمبود همبستگی در اروپا تمرکز خواهد نمود. در آلمان و کشورهای دیگر اروپای شاقتصادی با این نظر که کشورهای ثروتمندتر اتحادیه اروپا باید به کشورهای همسایه خود در جنوب این قاره یاری نمایند، مخالفت خواهد شد.

این پیش بینی فارین پالیسی چندان دور از واقعیت نیست. به عنوان مثال هم اکنون افکار عمومی در ایتالیا منتقد یاری های ناکافی به این کشور در دوران اوج همه گیری است. به عنوان مثال بعضی از سیاست مداران ایتالیایی با سوزاندن پرچم اتحادیه اروپا از تنها ماندن این کشور در شرایط سخت کرونایی انتقاد نموده اند.

این موج به سرعت مورد استقبال شهروندان ایتالیایی نهاده شد که با سوزاندن پرچم اتحادیه اروپا خواهان خروج این کشور از این تشکل اروپایی شوند. این استقبال به قدری فراگیر بود که هشتگ ایتال اگزیت به سرعت در شبکه توییتر ترند شد.

همین رویکرد به شکل ملایم تری در اسپانیا نیز قابل مشاهده بود. این دو کشور هم اکنون نیز دارای بالاترین آمار شیوع و کشته های ناشی از همه گیری کرونا هستند و راه درازی تا مهار کامل این بیماری در پیش دارند.

البته مشکل فوق تنها محدود به کشورهای کمتر برخوردار اتحادیه اروپا نیست. در آلمان و پس از تصویب بسته 500 میلیارد یورویی برای یاری به کشورهای مختلف برای رهایی از مسائل اقتصادی، اعتراضاتی نسبت به سهم بالای آلمان در تامین این بسته مطرح شد.

بنابر گزارش فارین پالیسی، آلمان همان فضای احساسی را که در سال 2013 در مخالفت با یورو، به تشکیل حزب آ.اف .د منتهی شد، تجربه خواهد نمود. این حزب از هم اکنون مخالفت خود را با طرح پیوندهای کرونایی به منظور یاری اقتصادی به کشورهای اروپایی آسیب دیده از بحران کرونا، شروع نموده است.

چین آماده یورش به مرزهای قاره سبز

تبعات ناشی از بحران کرونا با توجه به فضای موجود همچنان نامشحص است. شاید پیش بینی فروپاشی اتحادیه اروپا در نتیجه تحولات ناشی از این همه گیری کمی بدبینانه باشد اما با قاطیعت می توان گفت که به زودی شاهد جهت گیری مستقلانه تر بعضی از کشورهای اروپایی خواهد بود.

تقویت رابطه کشورهای جنوب اروپا به خصوص ایتالیا با چین و روسیه از جمله اتفاقاتی است که می توان آن را قطعی دانست. واقعیت این است که چین و روسیه از معدود کشورهایی بودند که در جریان همه گیری کرونا یاری های فراوانی را روانه رم کردند.

فراموش نکنیم که ایتالیا از جمله کشورهایی است که در راستا انتهای طرح یک جاده، یک کمربند در اروپا واقع شده است. در ماه مارس سال 2019 میلادی علی رغم مخالفت صریح آمریکا ، ایتالیا به عنوان اولین کشور از گروه هفت به این برنامه پیوست.

در جریان سفر شی جین پینگ رییس جمهور چین به ایتالیا نیز در سال گذشته نزدیک به 28 قرارداد به مبلغ 2.5 میلیارد یورو امضا شد. بر اساس این قرارداد بنادر مهم ایتالیا از جمله ناپل بر روی سرمایه گذاران چینی باز خواهد شد.

البته چینی ها سال ها است به بنادر اروپا راه یافته اند و از سال 2008 در بندر پیرایوس یونان سرمایه گذاری نموده اند و 35 درصد از سهام بندر روتردام را در اختیار دارند و می خواهند یک انتهاه هم در بندر هامبورگ ایجاد نمایند. با این حال مقامات آمریکایی نمی توانند این نکته را به فراموشی بسپارند که مهم ترین پایگاه های دریایی ناوگان ششم آمریکا در دریایی مدیترانه در بنادر ایتالیا واقع شده است. به این ترتیب آمریکایی ها نه تنها باید مزاحمت چینی ها در دریای چین جنوبی را تحمل نمایند بلکه باید پس از این مراقب پایگاه های خود در دریایی مدیترانه باشند تا مورد جاسوسی چینی ها قرار نگیرد.

بدون شک حالا و با ذهنیت مثبتی که در افکار عمومی این کشورها ایجاد شده زمینه برای نفوذ چینی ها به خصوص در احیای اقتصادی این کشورها بیشتر از گذشته فراهم خواهد شد. نباید فراموش کنیم که چینی ها نزدیک به 3 هزار میلیارد دلار ذخیره ارزی در اختیار دارند و می توانند از آن به عنوان یک موتور محرک برای احیای اقتصای جهان استفاده نمایند.

ماجرا به قدری جدی شده است که نگرانی از خرید شرکت های ورشکسته توسط سرمایه داران چینی به نگرانی جدی در بروکسل تبدیل شده و مقامات اتحادیه اروپایی خواهان جلوگیری از انجام این کار با استفاده از قوانین محدودنماینده شده اند.

فروپاشی اتحادیه اروپا چقدر جدی است

اگر بخواهیم بدبینانه تر به ماجرا نگاه کنیم باید خروش عمومی علیه اتحادیه اروپا و ایجاد برگزیت های جدید را کمی جدی تر بگیریم. یک برگزیت ایتالیایی و اسپانیایی می تواند کلید فروپاشی اتحادیه اروپا باشد.

از بدشانسی سیاست مداران اروپایی این است که دولتمردان فعلی آمریکایی نیز از ایده فروپاشی اتحادیه اروپا استقبال می نمایند. از نظر دولت ترامپ با چند کشور مستقل بهتر از یک اتحادیه عظیم می توان برای امضای قراردادهای تجاری وارد مذاکره شد؛ همان گونه که مذاکرات تجاری لندن و واشنگتن بعد از دوران برگزیت با رهبری دولت جانسون به پیش می رود.

در هر صورت اگر این احتمال را رد کنیم واضح است که اروپا دوران سخت تری را پیش رو دارد و به احتمال زیاد کشورهای این قاره تبدیل به زمین گسترده ای برای رقابت راهبردی چین و آمریکا خواهند شد. نبردی متفاوت از دوران جنگ سرد اما با همان مختصات که این بار در زمین اقتصاد پیاده خواهد شد.

واقعیت هم اینجاست که کشورهای بحران زده اروپایی همچون آلمان و فرانسه شانس و توان پایینی برای مقابله با شرایط فعلی دارند. دوران همه گیری کرونا ممکن است برای اروپایی ها تلخ و گزنده باشد اما بروکسل در ماه های پیش رو باید آماده مقابله جدی تر با چالش هایی باشد که تا سال پیش تصور آنها نیز ممکن نبود.