محبوبیت بی بدیل فاینال فانتزی تاکتیکس از کجا می آید؟ آنالیز سه عنصر متمایز کننده بازی
به گزارش خیمه نیوز، اگر کسی به یک بازی نقش آفرینی منتشر شده در سال 1997 به وسیله اسکوئر اشاره کند که عرصه بازی های ویدیویی را دگرگون کرد، می گردد با اطمینان زیاد تصور کرد که او دارد دربارهٔ فاینال فانتزی 7 محبوب صحبت می نماید. با اینکه فاینال فانتزی 7 بی شک بازی فوق العاده ای است و سزاوار تحسین هایی است که دریافت نموده و می نماید این بازی اغلب اوقات باعث نادیده گرفته شدن بازی نقش آفرینی به همان مقدار مهم و دوست داشتنی در آن سال می گردد: تاکتیک های فاینال فانتزی (Final Fantasy Tactics). تاکتیک های فاینال فانتزی یکی از قدرتمندترین عناوین در کاتالوگ اسکوئر انیکس است و یکی از مهم ترین بازی ها در تاریخ فاینال فانتزی.
طرفداران تاکتیک های فاینال فانتزی وفادار و سرسخت هستند و وفاداری که بازیکنان به بازی دارند واقعاً حیرت انگیز است حتی برای یک بازی فاینال فانتزی. علی رغم فروش نه چندان بالا و نداشتن جامعه هواداری وسیعی که عناوین اصلی فاینال فانتزی دارند این بازی در عوض برای کسانی که آن را تجربه اند بازی معنادار و مهمی است. از گیم پلی تا داستان، سه علت بزرگ برای محبوبیت تاکتیک های فاینال فانتزی در قلب طرفدارانش وجود دارد.
تعادل بین شخصی سازی و هویت
بازی های فاینال فانتزی سرگذشت جالبی از شخصی سازی شخصیت های خود دارند. در برخی بازی ها مانند فاینال فانتزی 4 یا 6 هر شخصیت کار متمایز و ثابت با قابلیت های متفاوت دارد. در بازی های دیگر مانند فاینال فانتزی 3 و 5 هر شخصیت را می گردد کاملاً شخصی سازی کرد و به هر شکلی مورد استفاده قرار داد با تفاوت کلی در حال و هوا و limit break هایشان. هر دو رویکرد ریسک مختص به خود را دارند: روش اول خیلی محدود نماینده است و روش دوم می تواند باعث گردد شخصیت ها کلون یکدیگر به نظر برسند و هر گونه حس تمایز در گیم پلی و هویت در آن ها از بین برود.
تاکتیک های فاینال فانتزی در اینجا وارد میدان می گردد. یکی از اولین بازی هایی که سیستم کار فاینال فانتزی را متحول کرد. مانند فاینال فانتزی 3 یا 5 هر شخصیت می تواند قابلیت های مختلفی را از هر کاری یاد بگیرد. هرچند بیشتر شخصیت های اصلی به یک کار به خصوص دسترسی دارند که شخصیت دیگر به آن دسترسی ندارد. با اینکه هر کسی می تواند راهب (Monk) یا ژئومانسر (Geomancer) باشد، فقط اگریاس می تواند یگ شوالیه مقدس (Holy Knight) و فقط ملیادول می تواند یک شوالیه الهی (Divine Knight) باشد. این سیستم اجازهٔ شخصی سازی فوق العاده عمیقی را می دهد: همه می توانند سه مهارت منفعل متفاوت و 2 مهارت فعال انتخاب نمایند و هریک از این قابلیت ها می توانند از کار کاملاً متفاوتی انتخاب شده باشد. ازآنجایی که 18 کار برای همه در دسترس است، آزادی هرکس می تواند هرچیزی که می خواهد باشد از فاینال فانتزی 3 یا 5 هنوز در این بازی وجود دارد. بااین حال به این علت که شخصیت های به خصوص به یک شغل منحصربه فرد دسترسی دارند آنها سبک بازی متمایز خود را که فقط متعلق به خودشان است حفظ می نمایند حتی وقتی شما آن ها را با قابلیت هایی از دیگر شغل ها شخصی سازی می کنید. تمایز فاینال فانتزی 6 و انعطاف پذیری فاینال فانتزی 5 هر دو در این بازی وجود دارند و سیستمی را شکل می دهند که حتی بازی های جدیدتر فاینال فانتزی در تکرار آن ناموفق بوده اند.
آنچه شخصی است سیاسی نیز هست
داستان تاکتیک های فاینال فانتزی بر روی دو دوست صمیمی دوران کودکی به نام های رمزا و دلیتا تمرکز دارد. رمزا اشراف زاده است و دلیتا رعیت زاده اما آن ها پس از درگذشت پدر و مادر دلیتا و به فرزندخواندگی گرفته شدن او به وسیله خانواده رمزا به یکدیگر نزدیک می شوند. آنها در نهایت راهشان از یکدیگر جدا شده و هر یک مسیر متفاوتی را طی می نمایند در کوشش برای رسیدن به حس آرامش، عدالت و یافتن معنا در کشوری که جنگ و فساد آن را از هم دریده است. این بازی آگاهی قوی نسبت به طبقات اجتماعی دارد و به خوبی می داند چطور تبعیض ساختاری و طبقاتی می تواند در روابط شخصی تنش ایجاد کند. دوستی دلیتا و رمزا دائماً بانفوذ تبعیض طبقاتی دنیا بیرون به رابطه شان مورد چالش قرار می گیرد. درک روابط میان شخصی داستان بدون درک اینکه این روابط چطور بنا شده اند و به وسیله تحت تأثیر ساختارهای اجتماعی بزرگ تر هستند غیرممکن است.
بازی پروژه دنیا پردازی بزرگی در حد و میزان بازی تاج وتخت را به گردن می گیرد و داستان وسیعی دربارهٔ جنگ، فقر، سیاست و فساد مذهبی می سازد. بااین حال برخلاف طیف گسترده شخصیت های بازی تاج وتخت، داستان بازی تمامی این پیچیدگی های سیاسی و مذهبی را به وسیله داستان این دو دوست و جداشدن راهشان از هم روایت می نماید. با اینکه شخصیت های زیاد و فوق العاده ای در این بازی وجود دارند، دوستی رمزا با دلیتا خط داستانی اصلی بازی را شکل می دهند و نشان دهنده آن اند که چطور تاریخ جامع یک دنیا بزرگ و پیچیده را می گردد به وسیله داستان دو شخصیت و رابطه شان با یکدیگر روایت کرد.
چالش در مقابل آسانی
یکی دیگر از معضلات بزرگی که بازی های نقش آفرینی اغلب با آن روبه رو هستند سؤال چالش برانگیزی است. ازآنجایی که بازی های نقش آفرینی بیشتر اوقات بر روی خطوط داستانی موضوع دارند مهم است که آن ها را برای افرادی که اول از هر چیز می خواهند داستان را تجربه نمایند، ملموس و در دسترس نگه داشت. بااین وجود بسیاری دیگر این بازی ها را به خاطر گیم پلی انجام می دهند و در صورت چالش برانگیز نبودن یا سرگرم نماینده نبودن گیم پلی ممکن است از ادامه بازی منصرف شوند.
با وجودی که بسیاری از بازی ها راه راحت تر را انتخاب نموده و سطوح سختی مختلف به بازی اضافه می نمایند یا به بازیکنان اجازه می دهند exp جمع نمایند تا اینکه بیش از میزان قدرتمند می شوند تاکتیک های فاینال فانتزی راه به خصوص منحصربه فردی را انتخاب می نماید. تاکتیک های فاینال فانتزی به شیوه ای چالش برانگیز بود که بسیاری از بازی های نقش آفرینی ژاپنی آن موقع نبودند. برخی نبردها غیرممکن به نظر می رسند و بازی چالش بزرگی برای افرادی است که به درجهٔ سختی آن عادت ندارند. برخلاف دیگر بازی های نقش آفرینی دشمنانی که در رویدادهای اتفاقی وجود دارند با سطح بازیکن هم تراز شده اند پس grinding گزینهٔ قابل انجامی نیست.
بااین وجود مکانیک های بسیار به خصوصی در تاکتیک های فاینال فانتزی وجود دارند که سوءاستفاده از آن ها می تواند همه چیز را به طرز خنده داری آسان کند. اگر سرعت شخصیت ها به میزان کافی بالا باشد آن ها می توانند چند دور پشت سرهم حمله نمایند و قابلیت های تقویت نماینده سرعت را به کار گرفته و درعین حال از خطر فرار نمایند. کلاس محاسبه گر (Calculator) را نیز می گردد به راحتی دست کاری کرد تا بیش از حد آن را قدرتمند کرد و یک شخصیت به گونه ای طراحی شده که می تواند تقریباً بازی را درهم بکشند. آنچه که این رویکرد را بیشتر از grind یا پایین آوردن درجه سختی بازی مجذوب کننده می نماید این است که بازیکنان باید اول این راه سوءاستفاده از این مکانیک ها را پیدا نمایند تا بتوانند در بازی به شکلی راحت تر پیشروی نمایند. تاکتیک های فاینال فانتزی اثری است که به بازیکنانی که حواسشان جمع است جایزه می دهد و بازیکنانی که متوجه این نقطه ضعف ها شده جایزه شان داشتن گزینه پیشروی راحت تر در بازی خواهد بود: البته باید گفت تا وقتی که شما حاضر باشید کارهای لازم برای یادگرفتن نحوه عملکرد بازی را انجام دهید می توانید بازی را به سرانجام برسانید. تاکتیک های فاینال فانتزی نه بازیکنانی را که در یک مرحله تقلا می نمایند را تنبیه می نماید نه کار را برای بازیکنان به قدری راحت می نماید که در درجهٔ سختی آسان به راحتی بتوانند همه کاری انجام دهند.
در عوض بازی بازیکنان را برای وقت گذاشتن بر روی بازی و یادگیری و درک مکانیک های خود مورد تشویق قرار می دهد. وقتی که تحقیقاتتان به سرانجام رسید شما می توانید با نادیده گرفتن توانایی هایتان و گرفتن تصمیمات تاکتیکی بازی را به سرانجام برسانید و برای آنهایی که در پی یک چالش جدی هستند لازم نیست نوعی حالت سخت یا سخت را انتخاب نمایند بلکه می توانند از استفاده از تکنیک های موجود در بازی دوری نمایند. انتخاب مکانیک هایی که بهره برداری از آنها راحت است اما نیازمند یادگیری چگونگی سوءبرداشت از آنهاست رویکردی است که اسکوئر در بازی فاینال فانتزی 8 با سیستم جانکشن برمی گزیند. تماشا اینکه تاکتیک های فاینال فانتزی چگونه پاسخی منحصربه فرد در جواب به سؤال سختی بازی های نقش آفرینی پیدا کرد و بازیکنان را مجبور به طور عمیق تری با گیم پلی تعامل نمایند بسیار جالب است حتی اگر هدف این تعامل راحت تر کردن بازی باشد.
منبع: Goomba Stomp
منبع: دیجیکالا مگ